Τι είναι η ρήξη του έξω μηνίσκου ;
Η άρθρωση του γόνατος σχηματίζεται από την ένωση δύο οστών , της κνήμης και μηριαίου. Μεταξύ των δύο οστών υπάρχουν δύο στρογγυλοί δίσκοι οι οποίοι είναι φτιαγμένοι από χόνδρο. Οι οποίοι ονομάζονται έξω μηνίσκος και έσω μηνίσκος. Κάθε μηνίσκος ενεργεί σαν αποσβεστήρας των φορτίσεων που δέχεται το γόνατο. Φυσιολογικά η επιφάνεια των μηνίσκων είναι λεία και διευκολύνει την κίνηση της άρθρωσης. Υπάρχει η περίπτωση η επιφάνεια των μηνίσκων να μην είναι λεία. Όταν αυτό συμβεί στον έξω μηνίσκων τότε έχουμε ρήξη του έξω μηνίσκου. Οι τραυματισμοί του έξω μηνίσκου είναι λιγότερο συνηθισμένοι από ότι του έσω. Ρήξη του έξω μηνίσκου μπορεί να συμβεί ξαφνικά λόγω άσκησης μεγάλης στροφικής δύναμης στο γόνατο ή σταδιακά από δραστηριότητες οι οποίες ασκούν υπέρμετρα επαναλαμβανόμενα φορτία στην άρθρωση. Ο τραυματισμός συνήθως συμβαίνει σε συνδυασμό με τραυματισμό και άλλων δομών του γόνατος όπως οι πλάγιοι σύνδεσμοι , οι χιαστοί σύνδεσμοι ή ο έσω μηνίσκος.
Η άρθρωση του γόνατος σχηματίζεται από την ένωση δύο οστών , της κνήμης και μηριαίου. Μεταξύ των δύο οστών υπάρχουν δύο στρογγυλοί δίσκοι οι οποίοι είναι φτιαγμένοι από χόνδρο. Οι οποίοι ονομάζονται έξω μηνίσκος και έσω μηνίσκος. Κάθε μηνίσκος ενεργεί σαν αποσβεστήρας των φορτίσεων που δέχεται το γόνατο. Φυσιολογικά η επιφάνεια των μηνίσκων είναι λεία και διευκολύνει την κίνηση της άρθρωσης. Υπάρχει η περίπτωση η επιφάνεια των μηνίσκων να μην είναι λεία. Όταν αυτό συμβεί στον έξω μηνίσκων τότε έχουμε ρήξη του έξω μηνίσκου. Οι τραυματισμοί του έξω μηνίσκου είναι λιγότερο συνηθισμένοι από ότι του έσω. Ρήξη του έξω μηνίσκου μπορεί να συμβεί ξαφνικά λόγω άσκησης μεγάλης στροφικής δύναμης στο γόνατο ή σταδιακά από δραστηριότητες οι οποίες ασκούν υπέρμετρα επαναλαμβανόμενα φορτία στην άρθρωση. Ο τραυματισμός συνήθως συμβαίνει σε συνδυασμό με τραυματισμό και άλλων δομών του γόνατος όπως οι πλάγιοι σύνδεσμοι , οι χιαστοί σύνδεσμοι ή ο έσω μηνίσκος.
Αίτια ρήξης του έξω μηνίσκου
Η ρήξη του έξω μηνίσκου συμβαίνει συνήθως τραυματικά σε αθλήματα τα οποία απαιτούν ξαφνικές αλλαγές πορείες ή στροφικές κινήσεις του γόνατος ( σε συνδυασμό με την υπερβολική έκταση ή κάμψη του γόνατος). Τα αθλήματα αυτά είναι το ποδόσφαιρο , το μπάσκετ , το σκι κ.α. συνήθως ο τραυματισμός συμβαίνει όταν το πόδι ακινητοποιηθεί στο έδαφος και μια στροφική δύναμη ασκηθεί στο γόνατο.
Ένας άλλος μηχανισμός κάκωσης είναι η προσγείωση μετά από άλμα. Ο έξω μηνίσκος επίσης τραυματίζεται σταδιακά. Αυτό σχετίζεται με εκφυλιστικές αλλαγές που υπάρχουν στην άρθρωση του γόνατος. Σε ηλικιωμένους ασθενείς όπου υπάρχουν εκφυλιστικές αλλαγές στο γόνατο ο τραυματισμός μπορεί να σημειωθεί αν ασκηθεί ελάχιστο φορτίο.
Συμπτώματα ρήξης έξω μηνίσκου
Ασθενείς με ρήξη του έξω μηνίσκου αναφέρουν ότι άκουσαν έναν χαρακτηριστικό ήχο ή είχαν μια αίσθηση « σκισίματος » τη στιγμή του τραυματισμού. Υπάρχει πόνος στην φόρτιση της άρθρωσης ( πχ στην ορθοστασία ) και στις κινήσεις που προκαλούν στροφή στο γόνατο. Επίσης πόνος υπάρχει στο βαθύ κάθισμα και κατά την διάρκεια όπου ο ασθενείς ανεβαίνει ή κατεβαίνει σκάλες. Οίδημα υπάρχει στην άρθρωση του γόνατος μερικές ώρες μετά τον τραυματισμό ή συχνά τις επόμενες μέρες. Τέλος υπάρχει ευαισθησία στην ψηλάφηση της εξωτερικής επιφάνειας του γόνατος και ο ασθενείς μπορεί να νιώθεί το γόνατο του « ασταθές». Σε ήπιες ρήξης υπάρχουν λίγα ή καθόλου συμπτώματα. Σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί τα συμπτώματα να αυξηθούν σταδιακά τις επόμενες ημέρες. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις υπάρχει έντονος πόνος , δυσκαμψία στο γόνατο, ακόμα και αδυναμία να φορτίσει ο ασθενείς το σκέλος του.
Οι ρήξεις του μηνίσκου μπορεί να είναι μικρές, μερικές ή πλήρεις. Επίσης, διακρίνονται σε κάθετες και οριζόντιες.
Η ρήξη του έξω μηνίσκου συμβαίνει συνήθως τραυματικά σε αθλήματα τα οποία απαιτούν ξαφνικές αλλαγές πορείες ή στροφικές κινήσεις του γόνατος ( σε συνδυασμό με την υπερβολική έκταση ή κάμψη του γόνατος). Τα αθλήματα αυτά είναι το ποδόσφαιρο , το μπάσκετ , το σκι κ.α. συνήθως ο τραυματισμός συμβαίνει όταν το πόδι ακινητοποιηθεί στο έδαφος και μια στροφική δύναμη ασκηθεί στο γόνατο.
Ένας άλλος μηχανισμός κάκωσης είναι η προσγείωση μετά από άλμα. Ο έξω μηνίσκος επίσης τραυματίζεται σταδιακά. Αυτό σχετίζεται με εκφυλιστικές αλλαγές που υπάρχουν στην άρθρωση του γόνατος. Σε ηλικιωμένους ασθενείς όπου υπάρχουν εκφυλιστικές αλλαγές στο γόνατο ο τραυματισμός μπορεί να σημειωθεί αν ασκηθεί ελάχιστο φορτίο.
Συμπτώματα ρήξης έξω μηνίσκου
Ασθενείς με ρήξη του έξω μηνίσκου αναφέρουν ότι άκουσαν έναν χαρακτηριστικό ήχο ή είχαν μια αίσθηση « σκισίματος » τη στιγμή του τραυματισμού. Υπάρχει πόνος στην φόρτιση της άρθρωσης ( πχ στην ορθοστασία ) και στις κινήσεις που προκαλούν στροφή στο γόνατο. Επίσης πόνος υπάρχει στο βαθύ κάθισμα και κατά την διάρκεια όπου ο ασθενείς ανεβαίνει ή κατεβαίνει σκάλες. Οίδημα υπάρχει στην άρθρωση του γόνατος μερικές ώρες μετά τον τραυματισμό ή συχνά τις επόμενες μέρες. Τέλος υπάρχει ευαισθησία στην ψηλάφηση της εξωτερικής επιφάνειας του γόνατος και ο ασθενείς μπορεί να νιώθεί το γόνατο του « ασταθές». Σε ήπιες ρήξης υπάρχουν λίγα ή καθόλου συμπτώματα. Σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί τα συμπτώματα να αυξηθούν σταδιακά τις επόμενες ημέρες. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις υπάρχει έντονος πόνος , δυσκαμψία στο γόνατο, ακόμα και αδυναμία να φορτίσει ο ασθενείς το σκέλος του.
Οι ρήξεις του μηνίσκου μπορεί να είναι μικρές, μερικές ή πλήρεις. Επίσης, διακρίνονται σε κάθετες και οριζόντιες.
Διάγνωση της ρήξης του έξω μηνίσκου
Η υποκειμενική ( λήψη ιστορικού) και η αντικειμενική ( κλινική εξέταση) αξιολόγηση είναι επαρκείς για να οδηγήσουν τον φυσικοθεραπευτή στην διάγνωση της ρήξης του έξω μηνίσκου. Μερικές φορές λόγω της σοβαρότητας του τραυματισμού και των έντονων συμπτωμάτων η κλινική εξέταση είναι ελλιπής μιας και δεν μπορούν να εφαρμοστούν όλα τα κλινικά τεστ.
Επιπλέον εξετάσεις όπως μαγνητική τοπογραφία επιβεβαιώνουν την κάκωση και προσδιορίζουν τον ακριβή βαθμό της βλάβης καθώς και τον τραυματισμό άλλων δομών του γόνατος ( χιαστοί σύνδεσμοι , πλάγιοι σύνδεσμοι).
Θεραπεία της ρήξης του έξω μηνίσκου
Οι περισσότεροι ασθενείς με ρήξη του έξω μηνίσκου αναρρώνουν πλήρως με την κατάλληλη φυσικοθεραπεία. Ο βαθμός της επιτυχίας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την συνεργασία του ασθενή με τον φυσικοθεραπευτή. Πολύ βασικό στοιχείο της θεραπείας είναι η αποφυγή των δραστηριοτήτων που αυξάνουν τα συμπτώματα. Αυτό βοηθά τον οργανισμό να επουλώσει τους τραυματισμένους ιστούς. Δραστηριότητες οι οποίες πρέπει να αποφεύγονται και να ελαχιστοποιούνται είναι εκείνες όπου το γόνατο φορτίζεται με μεγάλο βάρος ή κινήσεις που στρέφουν το γόνατο ( ορθοστασία , περπάτημα, άρση βαριών αντικειμένων , βαθύ κάθισμα και τρέξιμο).
Η θεραπεία τις πρώτες 72 ώρες στόχο έχει την μείωση του πόνου και του οιδήματος. Οπότε ο ασθενής ξεκουράζει το σκέλος σε ανάροπη θέση , εφαρμόζει συχνά παγοθεραπεία ( 3 με 4 φορές την ημέρα) και χρησιμοποιεί μια ελαστική επίδεση. Πολύ βασικό κομμάτι τις αποκατάστασης της ρήξης του έξω μηνίσκου αποτελεί η ενδυνάμωση σε ανώδυνο εύρος κίνησης των τετρακέφαλων μυών, των οπίσθιων μηριαίων μυών και των γλουτιαίων μυών , έτσι ώστε να βελτιωθεί ο μυϊκός έλεγχος του γόνατος.
Χειρουργική αποκατάσταση της ρήξης του έξω μηνίσκου
Ένα μικρό ποσοστό ασθενών ( για τους οποίους δεν θα αποδώσει η συντηρητική Θεραπεία) αποκαθίσταται με χειρουργική επέμβαση. Επίσης σε περιπτώσεις σοβαρής ρήξης απαιτεί η χειρουργική αποκατάσταση. Η επέμβαση είναι ελάχιστα επεμβατική. Η διαδικασία ονομάζεται αρθροσκόπηση και επιτρέπει στον γιατρό να αφαιρέσει τα κομμάτια του μηνίσκου τα οποία εμποδίζουν την κίνηση μέσα από δύο μικρές τομές έτσι ώστε ο μηνίσκος να είναι πάλι λείος. Μετά την επέμβαση απαιτείται πρόγραμμα φυσικοθεραπείας για να επιτευχθεί το καλύτερο και ταχύτερο αποτέλεσμα έτσι ώστε ο ασθενείς να επιστρέφει με ασφάλεια στις αγωνιστικές του υποχρεώσεις.
Η υποκειμενική ( λήψη ιστορικού) και η αντικειμενική ( κλινική εξέταση) αξιολόγηση είναι επαρκείς για να οδηγήσουν τον φυσικοθεραπευτή στην διάγνωση της ρήξης του έξω μηνίσκου. Μερικές φορές λόγω της σοβαρότητας του τραυματισμού και των έντονων συμπτωμάτων η κλινική εξέταση είναι ελλιπής μιας και δεν μπορούν να εφαρμοστούν όλα τα κλινικά τεστ.
Επιπλέον εξετάσεις όπως μαγνητική τοπογραφία επιβεβαιώνουν την κάκωση και προσδιορίζουν τον ακριβή βαθμό της βλάβης καθώς και τον τραυματισμό άλλων δομών του γόνατος ( χιαστοί σύνδεσμοι , πλάγιοι σύνδεσμοι).
Θεραπεία της ρήξης του έξω μηνίσκου
Οι περισσότεροι ασθενείς με ρήξη του έξω μηνίσκου αναρρώνουν πλήρως με την κατάλληλη φυσικοθεραπεία. Ο βαθμός της επιτυχίας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την συνεργασία του ασθενή με τον φυσικοθεραπευτή. Πολύ βασικό στοιχείο της θεραπείας είναι η αποφυγή των δραστηριοτήτων που αυξάνουν τα συμπτώματα. Αυτό βοηθά τον οργανισμό να επουλώσει τους τραυματισμένους ιστούς. Δραστηριότητες οι οποίες πρέπει να αποφεύγονται και να ελαχιστοποιούνται είναι εκείνες όπου το γόνατο φορτίζεται με μεγάλο βάρος ή κινήσεις που στρέφουν το γόνατο ( ορθοστασία , περπάτημα, άρση βαριών αντικειμένων , βαθύ κάθισμα και τρέξιμο).
Η θεραπεία τις πρώτες 72 ώρες στόχο έχει την μείωση του πόνου και του οιδήματος. Οπότε ο ασθενής ξεκουράζει το σκέλος σε ανάροπη θέση , εφαρμόζει συχνά παγοθεραπεία ( 3 με 4 φορές την ημέρα) και χρησιμοποιεί μια ελαστική επίδεση. Πολύ βασικό κομμάτι τις αποκατάστασης της ρήξης του έξω μηνίσκου αποτελεί η ενδυνάμωση σε ανώδυνο εύρος κίνησης των τετρακέφαλων μυών, των οπίσθιων μηριαίων μυών και των γλουτιαίων μυών , έτσι ώστε να βελτιωθεί ο μυϊκός έλεγχος του γόνατος.
Χειρουργική αποκατάσταση της ρήξης του έξω μηνίσκου
Ένα μικρό ποσοστό ασθενών ( για τους οποίους δεν θα αποδώσει η συντηρητική Θεραπεία) αποκαθίσταται με χειρουργική επέμβαση. Επίσης σε περιπτώσεις σοβαρής ρήξης απαιτεί η χειρουργική αποκατάσταση. Η επέμβαση είναι ελάχιστα επεμβατική. Η διαδικασία ονομάζεται αρθροσκόπηση και επιτρέπει στον γιατρό να αφαιρέσει τα κομμάτια του μηνίσκου τα οποία εμποδίζουν την κίνηση μέσα από δύο μικρές τομές έτσι ώστε ο μηνίσκος να είναι πάλι λείος. Μετά την επέμβαση απαιτείται πρόγραμμα φυσικοθεραπείας για να επιτευχθεί το καλύτερο και ταχύτερο αποτέλεσμα έτσι ώστε ο ασθενείς να επιστρέφει με ασφάλεια στις αγωνιστικές του υποχρεώσεις.
Πρόγνωση της ρήξης έξω μηνίσκου
Με την κατάλληλη θεραπεία μικρού βαθμού ρήξης του έξω μηνίσκου αναρρώνουν και επιστρέφουν στην δραστηριότητα σε διάστημα 2 με 4 εβδομάδων . Για πιο σοβαρές ρήξεις ο χρόνος αποκατάστασης είναι μεγαλύτερος , περίπου 4 με 6 εβδομάδες. Σε περίπτωση όπου η θεραπεία είναι χειρουργική η επιστροφή στην δραστηριότητα γίνεται σε 4 με 6 εβδομάδες αν σε αρκετές περιπτώσεις απαιτείται αποκατάσταση η οποία διαρκεί 6 με 8 εβδομάδες ή περισσότερο ( σε περιπτώσεις όπου υπάρχει τραυματισμός και άλλων δομών του γόνατος , χιαστοί σύνδεσμοι ή πλάγιοι σύνδεσμοι ).
Φυσικοθεραπεία της ρήξης του έξω μηνίσκου
Η φυσικοθεραπεία είναι ζωτικής σημασίας όχι μόνο για την ταχύτερη και πληρέστερη ανάρρωση αλλά και για την πρόληψη του επαναπατραυτισμού. Η φυσικοθεραπεία περιλαμβάνει :
Για προσωπικές συμβουλές απευθυνθήτε στον Ιατρό ή τον Φυσιοθεραπευτή σας.
nucleus medical media - physioaid.gr - fitsn.gr
Με την κατάλληλη θεραπεία μικρού βαθμού ρήξης του έξω μηνίσκου αναρρώνουν και επιστρέφουν στην δραστηριότητα σε διάστημα 2 με 4 εβδομάδων . Για πιο σοβαρές ρήξεις ο χρόνος αποκατάστασης είναι μεγαλύτερος , περίπου 4 με 6 εβδομάδες. Σε περίπτωση όπου η θεραπεία είναι χειρουργική η επιστροφή στην δραστηριότητα γίνεται σε 4 με 6 εβδομάδες αν σε αρκετές περιπτώσεις απαιτείται αποκατάσταση η οποία διαρκεί 6 με 8 εβδομάδες ή περισσότερο ( σε περιπτώσεις όπου υπάρχει τραυματισμός και άλλων δομών του γόνατος , χιαστοί σύνδεσμοι ή πλάγιοι σύνδεσμοι ).
Φυσικοθεραπεία της ρήξης του έξω μηνίσκου
Η φυσικοθεραπεία είναι ζωτικής σημασίας όχι μόνο για την ταχύτερη και πληρέστερη ανάρρωση αλλά και για την πρόληψη του επαναπατραυτισμού. Η φυσικοθεραπεία περιλαμβάνει :
- Τεχνική μαλακών μορίων ( μάλαξη)
- Αρθρική κινητοποίηση
- Taping
- Παγοθεραπεία ή θερμοθεραπεία
- Υδροθεραπεία
- Ασκήσεις βελτίωσης της ελαστικότητας των μυών (ελαστικότητα των τετρακέφαλων μυών, των οπίσθιων μηριαίων μυώνκαι των γλουτιαίων μυών), της δύναμης ( ενδυνάμωση των τετρακέφαλων μυών, των οπίσθιων μηριαίων μυών και των γλουτιαίων μυών ) και της ισορροπίας
- Εκπαίδευση
- Πρόγραμμα παιδικής επαναφοράς στις προηγούμενες δραστηριότητες
Για προσωπικές συμβουλές απευθυνθήτε στον Ιατρό ή τον Φυσιοθεραπευτή σας.
nucleus medical media - physioaid.gr - fitsn.gr
