Γράφει ο Κουλούλιας Βασίλειος, 
Επίκουρος Καθηγητής Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας, Β Εργαστήριο Ακτινολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών, ΑΤΤΙΚΟ Νοσοκομείο. 

Η θεραπεία του καρκίνου αποτελεί για αιώνες μια από τις σημαντικότερες επιδιώξεις στην ιατρική επιστήμη. Η Υπερθερμία αποτελεί μια μέθοδο για τη θεραπεία του καρκίνου η χρήση της οποίας έχει αναφερθεί εδώ και χιλιάδες χρόνια. Κλινικά η υπερθερμία ορίζεται ως η ανύψωση της θερμοκρασίας τοπικά – περιοχικά πέρα από το φυσιολογικό σε εύρος 42ºC ως 45ºC, ή συστηματικά σε όλο το σώμα σε εύρος 41.5ºC – 41.8ºC χωρίς να προκαλεί σοβαρά τοξικά φαινόμενα. 
Σαν μέθοδος διαφέρει από το θερμοκαυτηριασμό και τη χειρουργική διαθερμία όσον αφορά τον τρόπο δράσης: οι δύο αυτές μέθοδοι χρησιμοποιούν θερμοκρασίες άνω των 45ºC και βασίζονται στην άμεση καταστροφή των κυττάρων, ενώ η υπερθερμία έχει βιολογικό τρόπο δράσης που βασίζεται στην αυτόλυση των κυττάρων και στην αδυναμία πολλαπλασιασμού τους. Υπάρχουν αρκετές διαφορετικές κλινικές μέθοδοι εφαρμογής της Υπερθερμίας, οι οποίες είναι οι εξής:

Επιφανειακή: Τοπική υπερθερμία όπου επιτυγχάνεται εξωτερική θέρμανση όγκων σε βάθος ως και 4 cm από την επιφάνεια του δέρματος.

Ενδοκοιλοτική: εκμετάλλευση των φυσιολογικών κοιλοτήτων του ανθρώπινου σώματος (ορθό, οισοφάγος, κόλπος/τράχηλος μήτρας) για θέρμανση παρακείμενων όγκων.

Εν τω βάθει: Εξωτερική θέρμανση όγκων σε βάθος άνω των 4 cm από την επιφάνεια του δέρματος.

Ενδοϊστική: Μέθοδος για θέρμανση όγκων με τη χρήση ειδικών κεραιών-εφαρμογών που εισέρχονται μέσω καθετήρων στον υπό θέρμανση όγκο.

Διεγχειρητική: Κατά τη διάρκεια του χειρουργείου τοποθετείται ο ειδικός ακτινοβολητής στο χειρουργικό πεδίο.

Περιοχική υπερθερμική χημειοθεραπεία: Δίδεται η χημειοθεραπεία διαμέσου αγγειακής ή περινοϊκής προσπέλασης με ταυτόχρονη αύξηση θερμοκρασίας.

Ολόσωμη : Το κοινό χαρακτηριστικό τους είναι ότι προσφέρεται ενέργεια στο σώμα ενώ ταυτόχρονα ελαχιστοποιούνται οι απώλειες ενέργειας. Η αύξηση της θερμοκρασίας συνήθως περιορίζεται στους 41.8ºC - 42ºC.

Είναι αναγνωρισμένο ότι η υπερθερμία έχει μεγαλύτερο όφελος όταν συνδυάζεται με κάποια άλλη θεραπευτική μέθοδο όπως η χημειοθεραπεία ή η ακτινοθεραπεία. Έχει αποδειχτεί τόσο σε μελέτες in vitro αλλά και in vivo ότι η θερμότητα ευνοεί τα αποτελέσματα της ακτινοθεραπείας σε όλους τους κυτταρικούς τύπους και ιστούς. Αυτή η αλληλεπίδραση της ακτινοβολίας με τη θερμότητα στηρίζεται σε μεγάλο αριθμό παραγόντων και συμπληρωματικών μηχανισμών δράσης όπως επιδιόρθωση των βλαβών του DNA, ευαισθησία ανάλογα με τη φάση του κυτταρικού κύκλου και υποξία. Επιπρόσθετα, η υπερθερμία επηρεάζει την αιματική ροή του όγκου με αποτέλεσμα την οξυγόνωσή του ευνοώντας με αυτό τον τρόπο την ανταπόκρισή του στην ακτινοθεραπεία. Η συμπληρωματικότατα αφορά τα εξής:

Γράφει: Κρεμαστινός Δημήτριος, Καθηγητής Καρδιολογίας 

Πριν μερικές μέρες χάθηκαν δυο σπουδαίοι καλλιτέχνες. Ο Βασίλης Τσιβιλίκας και ο Lucio Dalla. Τα ΜΜΕ όπως ήταν φυσικό έδωσαν μεγάλη δημοσιότητα. Όμως οι απώλειες επωνύμων, πέραν από την κοινωνική τους διάσταση, αποτελούν ερέθισμα για ιατρικές συζητήσεις και προβληματισμούς, όπως π.χ. εάν θα μπορούσαν οι άνθρωποι αυτοί σήμερα να ζούσαν εάν είχαν στο σώμα τους ένα εμφυτευμένο απινιδωτή.

Ο απινιδωτής είναι μια μικρή συσκευή βάρους λίγων γραμμαρίων που εμφυτεύεται κάτω από το δέρμα. ‘Οταν η καρδιά σταματήσει, ο απινιδωτής την επαναφέρει σε λειτουργία, σε ένα ποσοστό που κυμαίνεται περί το 90% των περιπτώσεων. Ο απινιδωτής προκαλεί ένα ηλεκτροσόκ, που ο άρρωστος το αντιλαμβάνεται σαν ένα ισχυρό τράνταγμα στο στήθος του και συνήθως δυσανασχετεί, επειδή δεν συνειδητοποιεί ότι αυτό το τράνταγμα τον επανέφερε στη ζωή.

Είναι αλήθεια πως 2 στα 10 εμφράγματα χάνονται προτού φθάσουν στο νοσοκομείο. Για την Αττική, αυτό αντιστοιχεί σε απώλεια περίπου 2.000 ζωών ετησίως. Με την εγκατάστασή του, το έμφραγμα δημιουργεί συνήθως συνθήκες ηλεκτρικού βραχυκυκλώματος που εκδηλώνεται με κοιλιακή ταχυκαρδία ή μαρμαρυγή η οποία οδηγεί στο σταμάτημα της καρδιάς. Ο απινιδωτής ‘σπάει’ αυτό το βραχυκύκλωμα και επαναφέρει την καρδιακή λειτουργία.

Σήμερα ο απινιδωτής εμφυτεύεται μόνο σε αρρώστους με σοβαρές καρδιοπάθειες, που έχουν μεγάλη πιθανότητα αιφνιδίου θανάτου. Δεν εμφυτεύεται προληπτικά ούτε στους αρρώστους με στεφανιαία νόσο, καίτοι είναι γνωστό ότι οι μισοί από όσους χάνονται από έμφραγμα δεν είχαν πάει ποτέ σε γιατρό και φυσικά δεν έπαιρναν ποτέ φάρμακα. Δυστυχώς, η τιμή των απινιδωτών και η παγκόσμια οικονομία δεν επιτρέπουν σήμερα την ευρεία χρήση τους.

Εντούτοις είναι βέβαιο ότι στο μέλλον οι ενδείξεις εμφύτευσης απινιδωτών θα διευρυνθούν. Όμως μέχρι τότε προσοχή, πρόληψη και μόνον πρόληψη.

Γράφει: ο Νικόλαος Μπενάρδος, Ορθοπαιδικός- Χειρουργός Σπονδυλικής Στήλης
                                                                         info@nikolaosbenardos.com
Η αυχεναλγία είναι όρος που αναφέρεται στον πόνο στην περιοχή του αυχένα. Μπορεί να έχει ποικίλες μορφές : να είναι μονόπλευρος ή αμφοτερόπλευρος, να προκαλεί κεφαλαλγία και περιορισμό των κινήσεων της αυχενικής μοίρας.

Πολλές φορές αντανακλά στον ώμο ή ανάμεσα στις ωμοπλάτες, και άλλες φορές ακολουθεί κατανομή κάποιας νευρικής ρίζας στα άνω άκρα. Ένα μεγάλο ποσοστό του πόνου οφείλεται σε δισκοπάθεια (δισκοκήλη) σε κάποιο σημείο της αυχενική μοίρας της σπονδυλικής στήλης (ΑΜΣΣ).

Η πιθανότητα να παρουσιαστεί αυχεναλγία σε κάποια περίοδο της ζωής ενός ανθρώπου είναι πάνω του 50%, ενώ τουλάχιστον το 13% των ενηλίκων αναφέρουν αυχεναλγία σε κάποια δεδομένη χρονική στιγμή. Η συχνότητα αυξάνεται με την ηλικία. Είναι συχνότερη στις γυναίκες από ότι στους άντρες, ενώ τα μεσοσπονδύλια διαστήματα που εμπλέκονται πιο συχνά είναι τα Α4-Α5, Α5-Α6 της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Χρόνιος πόνος στον αυχένα (πάνω από έξι μήνες) έχει αναφερθεί στο 10% των ανδρών και 17% των γυναικών.

Επιβαρυντικοί παράγοντες για εμφάνιση δισκοκήλης είναι η παχυσαρκία, το κάπνισμα, ιστορικό αυχεναλγίας, το άγχος, και η πολύωρη παραμονή σε καθιστή θέση σε συνδυασμό με πρόσθια κάμψη και βαριά σωματική εργασία.

Ν. Γ. Γαλανόπουλος1, Κ. Αμαραντίδης2, Φ. Μαρκάτου3
1. Ρευματολογικό Εξωτερικό Ιατρείο ΠΓΝ Αλεξανδρούπολης.
2. Πανεπιστημιακή Ογκολογική Κλινική ΠΓΝ Αλεξανδρούπολης.
3. Κρατική Παθολογική κλινική ΠΓΝ Αλεξανδρούπολης
Περίληψη. 
Οι ασθενείς με συστηματικό σκληρόδερμα εμφανίζουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης νεοπλασμάτων, συχνότερα του μαστού και των πνευμόνων και ακολουθούν του αιμοποιητικού και του λεμφικού ιστού. Προγνωστικοί παράγοντες αποτελούν η προχωρημένη ηλικία και η διάρκεια της νόσου καθώς και το κάπνισμα,  η ίνωση του πνευμονικού παρεγχύματος αλλά όχι ο τύπος του συστηματικού σκληροδέρματος (περιορισμένο ή διάχυτο), η ανίχνευση αυτοαντισωμάτων ή η χορηγηθείσα θεραπεία. Η διάγνωση του νεοπλάσματος στην πλειονότητα των ασθενών προηγείται της διάγνωσης του συστηματικού σκληροδέρματος. Είναι αναγκαία λοιπόν η λήψη προσεκτικού ιστορικού και η αντικειμενική εκτίμηση κατά την  παρακολούθηση των ασθενών με ΣΣ προκειμένου να αντιληφθούμε όσο το δυνατόν πρωιμότερα κάθε ύποπτη εκδήλωση υποκείμενου νεοπλάσματος. Με βάση την πληροφορία από το ιστορικό και την αντικειμενική εκτίμηση κάθε ασθενούς με τέτοιες εκδηλώσεις επιβάλλεται ο περαιτέρω εργαστηριακός και απεικονιστικός έλεγχος.  

Λέξεις κλειδιά: Συστηματικό σκληρόδερμα, Κακοήθεια, Νεόπλασμα

Το συστηματικό σκληρόδερμα (ΣΣ) αποτελεί νοσολογική οντότητα που χαρακτηρίζεται από αυξημένη σύνθεση και εναπόθεση στους ιστούς (δέρμα, καρδιά, πνεύμονες, κ.ά) ινών κολλαγόνου σε συνδυασμό με προσβολή των αγγείων (φαινόμενο Raynaud, πάχυνση του τοιχώματος και πιθανόν απόφραξη των αγγείων διαφόρων συστημάτων όπως καρδιάς, νεφρών, αναπνευστικού , κ.ά). Διακρίνεται αδρά ανάλογα με την έκταση και κατανομή της προσβολής του δέρματος σε περιορισμένο (ΠΣΣ) και διάχυτο (ΔΣΣ) συστηματικό σκληρόδερμα. Στο ΠΣΣ προσβάλλεται το δέρμα του προσώπου και των άκρων από τους αγκώνες ή τα γόνατα και περιφερικότερα, ενώ στο ΔΣΣ και το δέρμα του κορμού και ολόκληρης της έκτασης των άκρων (1).

Στην παρακολούθηση των ασθενών με ΣΣ πρέπει να έχουμε κατά νου τον αναφερόμενο από τη διεθνή βιβλιογραφία αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης νεοπλασμάτων (Ν) η συχνότητα των οποίων σε μια σειρά μελετών (2-4) εκτιμήθηκε στο 3%-14%.   

Πριν ασχοληθούμε με τη συσχέτιση μεταξύ του ΣΣ και της ανάπτυξης Ν θεωρούμε αναγκαίο να αναφέρουμε επιγραμματικά τις εκδηλώσεις της νόσου από τα όργανα και τα συστήματα.

Της εμφάνισης των εκδηλώσεων από τα όργανα και τα συστήματα προηγείται συνήθως το φαινόμενο Raynaud, η διαταραχή δηλαδή του χρώματος του δέρματος μετά την  έκθεση στο κρύο που εξελίσσεται σε τρεις φάσεις. Στην πρώτη που αντιστοιχεί στον έντονο αγγειόσπασμο το δέρμα γίνεται λευκό, στη δεύτερη της λίμνασης του αίματος γίνεται κυανούν (μελανό), ενώ στην τρίτη της αγγειοδιαστολής που ακολουθεί την αγγειοσύσπαση γίνεται έντονα ερυθρό.

Γράφει: Χαρίτων Γ Αντωνακούδης,
Δντης Καρδιολογικής Κλινικής Ασκληπιείου Βούλας 
  
 Έμφραγμα μυοκαρδίου.
      Σε κάποιες καρδιακές προσβολές ,όπως συνήθως λέμε το έμφραγμα του μυοκαρδίου, τα συμπτώματα είναι ξαφνικά, έντονα, και εξελίσσονται με κινηματογραφική ταχύτητα ( the movie heartattack), δεν αφήνουν αμφιβολία ότι πρόκειται για έμφραγμα και το καταλαβαίνουν όλοι. Στις περισσότερες όμως περιπτώσεις η προσβολή αρχίζει και εγκαθίσταται αργά και δίνει προειδοποιητικά σημεία. Συχνά οι ασθενείς δεν μπορεί να είναι σίγουροι αν πρόκειται  για καρδιακή προσβολή επειδή ακριβώς δεν είναι ενημερωμένοι. Τα σημάδια αυτά είναι τα εξής: